Wat maakt een gebouw ‘slim’?
Een gebouw slim maken gaat verder dan alleen het implementeren van een paar technologische snufjes. In de kern transformeert een slim gebouw de manier waarop we interactie hebben met de gebouwde omgeving, en het speelt een integrale rol in ons dagelijks leven. Een smart building gaat over het synchroniseren van meerdere systemen: van toegangscontrole tot energiebeheer, en van luchtkwaliteit tot noodcommunicatie. De mogelijkheden zijn vrijwel eindeloos, maar laten we een aantal kernpunten aanhalen.
Laten we de “Edge” in Amsterdam als een prominent voorbeeld nemen. Dit gebouw wordt vaak aangehaald als het ‘slimste’ kantoorgebouw ter wereld. Naast energie-efficiënte functies, biedt het gebouw een app aan werknemers waarmee ze hun werkdag kunnen beheren: van het vinden van een parkeerplek tot het aanpassen van de verlichting en temperatuur op hun werkplek. Het gebouw zelf leert van de gedragingen van de mensen en past de omgeving dienovereenkomstig aan.
Naast toonaangevende nieuwe gebouwen zoals de “Edge”, is het cruciaal om te beseffen dat bestaande gebouwen ook kunnen evolueren naar slimme gebouwen. Renovaties kunnen bijvoorbeeld worden aangegrepen om geavanceerde technologieën te implementeren die het comfort en de veiligheid verbeteren. Dit is niet alleen een commercieel interessante beweging – het heeft een diepgaand effect op de mensen die deze ruimtes gebruiken.
Het menselijke aspect is namelijk de uiteindelijke drijfveer achter smart buildings. De technologie moet altijd in dienst staan van de mensen die in het gebouw wonen, werken of verblijven. Als mensen zich optimaal veilig en vitaal voelen, heeft dat een directe impact op hun productiviteit en algehele welzijn. In een commerciële setting betekent dit vaak een hogere medewerkertevredenheid en -retentie, wat op de lange termijn een positief effect heeft op de bedrijfsresultaten.
Terwijl we ons in dit artikel vooral richten op de technologische aspecten van slimme gebouwen, mogen we de invloed van architectuur en inrichting zeker niet onderschatten. Deze elementen werken immers synergetisch met de technologie om een holistische ervaring te creëren. Van het strategisch plaatsen van groene zones voor verbeterde luchtkwaliteit tot het toepassen van ergonomisch ontwerp voor een comfortabelere werkplek; het zijn allemaal factoren die bijdragen aan het algehele gevoel van veiligheid en welzijn van de mensen in het gebouw.
De architectuur en inrichting kunnen als het fysieke raamwerk worden gezien waarbinnen de technologie opereert. Ze vormen de context die de technologische oplossingen effectief en mensgericht maakt. Dit dient niet alleen het comfort en de veiligheid, maar ook de esthetiek en het algehele ‘gevoel’ van een ruimte, wat op zijn beurt weer invloed heeft op hoe mensen zich in een gebouw gedragen en voelen.
Het belang van veiligheid
In de context van slimme gebouwen is veiligheid een veelzijdig begrip dat diep verankerd is in onze basisbehoeften. Als we kijken naar de piramide van Maslow, valt veiligheid net boven de fysieke behoeften en is het een fundament waarop hogere niveaus van welzijn en productiviteit worden gebouwd. Mensen moeten zich veilig voelen om zich te kunnen focussen op andere aspecten van hun leven, zoals sociale interactie en professionele groei. In een gebouw waar mensen werken of wonen, vertaalt dit zich naar systemen en protocollen die een veilige omgeving creëren, van toegangscontrole tot noodprocedures.
Maar veiligheid heeft ook een directe impact op de continuïteit en veerkracht van organisaties. In de huidige wereld, waar cyber- en fysieke bedreigingen voortdurend evolueren, is het van cruciaal belang voor organisaties om hun assets te beschermen. Hierbij zijn mensen uiteraard het meest waardevolle ‘bezit’. Een gebrek aan veiligheidsmaatregelen kan leiden tot verstoringen die niet alleen kostbaar zijn, maar ook een langdurig negatief effect kunnen hebben op de reputatie van een bedrijf.
Dus terwijl de technologie in een smart building de veiligheid kan verbeteren, is het uiteindelijke doel altijd om een omgeving te creëren waarin mensen zich beschermd voelen en organisaties hun activiteiten soepel kunnen uitvoeren. Deze dualiteit maakt veiligheid tot een kernelement in het ontwerp en de operatie van slimme gebouwen.
Het welzijn van mensen
Welzijn in een gebouw gaat veel verder dan eenvoudig comfort. Het is een samenspel van factoren die mensen niet alleen veilig laten voelen, maar ook gesteund in hun werk of dagelijkse activiteiten. Een goed ontworpen slim gebouw biedt een adaptieve omgeving die reageert op de individuele behoeften van de mensen die er verblijven. Dit kan variëren van akoestische oplossingen die geluidsoverlast verminderen tot adaptieve verlichting die het bioritme ondersteunt.
Wat het klimaat betreft, is er een inherente uitdaging: comfort is subjectief. Wat de ene persoon als een aangename temperatuur ervaart, kan voor een ander oncomfortabel zijn. Slimme klimaatsystemen, zoals de GBS van Fidelix in het aanbod van Explicate, kunnen hier een oplossing voor bieden door de omgeving aan te passen aan de voorkeuren van de individuele gebruiker, zonder dat dit ten koste gaat van energie-efficiëntie.
De eis van energiezuinigheid brengt inderdaad een extra laag van complexiteit in het realiseren van een slim gebouw. Echter, deze uitdaging biedt ook kansen. Energiezuinige oplossingen zijn niet alleen goed voor het milieu, maar kunnen ook leiden tot aanzienlijke kostenbesparingen voor organisaties. In een tijd waar duurzaamheid hoog op de agenda staat, is een energie-efficiënt gebouw ook een sterk verkoopargument.
Het realiseren van een slim gebouw is een complexe taak. Maar het is ook een investering in menselijk kapitaal en bedrijfsduurzaamheid, die zich op de lange termijn op meerdere manieren terugbetaalt.
Inzet van techniek
De inzet van technologie in slimme gebouwen is een complexe evenwichtsoefening waarbij functionele en technische eisen naadloos moeten samenvallen met een uitstekende gebruikerservaring. Het gaat niet alleen om het installeren van de nieuwste gadgets, maar om het creëren van een ecosysteem waarin verschillende systemen en technologieën harmonieus samenwerken. In het aanbod van Explicate zien we dit terug; de toegangscontrole van Suprema moet bijvoorbeeld naadloos kunnen integreren met het Gamanet’s Security Management-systeem voor een totale beveiligingsoplossing.
Een bijkomende uitdaging is het operationele beheer en de operationele kosten. Een slim gebouw moet niet alleen tijdens de initiële installatie efficiënt zijn, maar ook gedurende zijn levenscyclus. Dit betekent dat het beheer van deze technologieën niet alleen intuïtief maar ook kostenefficiënt moet zijn. Hier speelt het aspect van schaalbaarheid een belangrijke rol; systemen moeten kunnen evolueren naargelang de behoeften van het gebouw en zijn bewoners veranderen, zonder dat dit resulteert in prohibitieve kosten of complexiteit.
Het overbruggen van deze uitdagingen vereist een geïntegreerde benadering die verder gaat dan alleen de technologie zelf. Het vraagt om een grondige kennis van zowel de menselijke als de technische factoren die bijdragen aan het succes van een slim gebouw. Hierbij kunnen producten als de Modbus koppelmogelijkheid van Gamanet of het calamiteitencommunicatiesysteem van Cosafe de samenwerking tussen systemen vereenvoudigen en optimaliseren.
Mensen in en rondom het gebouw
Het beheren en faciliteren van menselijke beweging is een kwestie van het nauwkeurig afstemmen van beveiligingseisen met het streven naar een soepele, ongehinderde doorstroming van mensen. Het is als het opzetten van een goed georkestreerd systeem waarin toegang en beweging hand in hand gaan met veiligheidsmaatregelen. Daarbij is het van belang dat er geen concessies worden gedaan aan veiligheid, terwijl de ervaring voor de gebruiker zo prettig en efficiënt mogelijk is.
Bij het stroomlijnen van deze processen speelt technologie een cruciale rol. Denk bijvoorbeeld aan geavanceerde toegangscontrolesystemen die razendsnelle identificatie mogelijk maken, zodat er geen wachtrijen ontstaan bij ingangen. Met oplossingen voor tijd- en aanwezigheidsregistratie kunnen organisaties bovendien hun ruimtegebruik optimaliseren, wat een bijkomend voordeel is.
Bezoekerservaring is ook een factor die niet over het hoofd gezien mag worden. Het gaat erom dat iedereen die het gebouw betreedt, of het nu gaat om een medewerker of een gast, een naadloze en positieve ervaring heeft. Dit draagt niet alleen bij aan het welzijn van de mensen, maar ook aan de algehele reputatie van de organisatie.
Een optimaal werk- en leefklimaat
Klimaatbeheersing is een centraal element in het creëren van een comfortabele en productieve omgeving. Het begint allemaal met het meten van de huidige omstandigheden in het gebouw. Hiervoor zijn bijvoorbeeld de draadloze sensoren van Fidelix nuttig, die factoren zoals CO2, vluchtige organische stoffen (VOC) en kamerbezetting kunnen meten. Omdat ze eenvoudig te installeren zijn, vormen ze een laagdrempelige manier om real-time data te verzamelen.
Deze data worden vervolgens gebruikt om automatisch en logisch in te grijpen in de klimaatinstallaties en luchtbehandelingssystemen via het BMS-systeem van Fidelix. Met de hulp van IO-modules kunnen de systemen snel en effectief reageren op veranderende omstandigheden, zoals een toename van de bezetting in een vergaderruimte of verhoogde niveaus van CO2.
Een bijkomend voordeel is de mogelijkheid voor handmatig finetunen door gebruikers. Met behulp van kleine displays kunnen bewoners of medewerkers zelf kleine aanpassingen doen aan het klimaat in een bepaalde ruimte. Dit draagt bij aan het gevoel van controle en comfort, wat weer bijdraagt aan het algehele welzijn.
Tot slot zijn rapportages onmisbaar voor zowel technisch als operationeel beheer. Door continu de prestaties en het verbruik te monitoren, kunnen beheerders patronen herkennen en waar nodig bijsturen. Dit helpt niet alleen om de operationele kosten te beheren, maar ook om proactief onderhoud te plegen en zo de levensduur van de systemen te verlengen.
Integratie van systemen
De integratie van verschillende beveiligingssystemen is een cruciale stap in het realiseren van een geavanceerd en betrouwbaar smart building. Dit gaat verder dan het simpelweg aan elkaar koppelen van verschillende systemen voor toegangscontrole, camerabewaking, inbraakdetectie, brandpreventie en identificatietechnologie. De echte kracht zit in het centraal kunnen beheren en monitoren van al deze systemen, alsook in de automatisering van reacties op bepaalde situaties.
Een geavanceerd Physical Security Information Management (PSIM) systeem, zoals C4 van Gamanet, biedt hiervoor de oplossing. Dit systeem kan naadloos gekoppeld worden met het Building Management System (BMS) om een volledig geïntegreerde beheeroplossing te bieden. Een centraal bedieningspunt maakt het mogelijk om in real-time alle beveiligingssystemen te overzien en te besturen.
In het geval van een incident kan er met geïntegreerde alarmopvolging snel en efficiënt worden gehandeld. Stel je voor dat een inbraakalarm afgaat; het PSIM systeem kan direct camerabeelden naar de beveiligingsdienst sturen, de toegangscontrole aanpassen en zelfs automatisch de lokale autoriteiten waarschuwen. Hierdoor wordt de reactietijd geminimaliseerd en de veiligheid gemaximaliseerd.
Het realiseren van automatische acties tussen systemen is een andere belangrijke functionaliteit. Bijvoorbeeld, als het brandalarm afgaat, kan het systeem automatisch de deuren ontgrendelen en de airconditioning uitschakelen om de verspreiding van rook te minimaliseren.
Een praktisch voorbeeld van de koppeling tussen een Building Management System (BMS) en beveiligingssystemen is energiebeheer in relatie tot toegangscontrole. Stel je een kantoorgebouw voor waar de verlichting, verwarming of airconditioning automatisch wordt aangepast op basis van de aan- of afwezigheid van mensen. Via de toegangscontrole weet het BMS-systeem precies welke ruimtes bezet zijn. Wanneer de laatste persoon een vergaderzaal verlaat en uitlogt bij de toegangscontrole, geeft het systeem een signaal aan het BMS om de verlichting en klimaatbeheersing in die ruimte te verminderen of uit te schakelen.
Dit draagt niet alleen bij aan aanzienlijke energiebesparing maar verhoogt ook het niveau van comfort en gebruiksgemak in het gebouw. Het maakt het leven voor de bewoners en medewerkers gemakkelijker en draagt tegelijkertijd bij aan de duurzaamheidsdoelstellingen van het gebouw.
Dit soort intelligente koppelingen tussen BMS en beveiligingssystemen maakt het mogelijk om een omgeving te creëren die zowel veilig als efficiënt is. Het laat zien hoe geïntegreerde systemen het beste uit beide werelden kunnen halen: beveiliging en comfort.
Tegenwoordig onmisbaar: De smartphone
De smartphone heeft zich ontpopt tot een krachtig hulpmiddel in het beheer van slimme gebouwen en draagt in belangrijke mate bij aan zowel veiligheid als comfort. Dankzij bidirectionele toegang kunnen gebruikers niet alleen informatie ontvangen maar ook versturen, wat de deur opent voor tal van mogelijkheden.
Neem bijvoorbeeld Mobile Access van Suprema. Hiermee kunnen gebruikers eenvoudig toegang krijgen tot het gebouw met hun smartphone. Dit voegt een extra laag van gemak en flexibiliteit toe aan de traditionele toegangssystemen. Ook biedt het meer controle, aangezien toegangsrechten eenvoudig kunnen worden aangepast door beheerders.
Ook op het gebied van klimaatbeheersing kan de smartphone een rol spelen. Met Easy Link van Fidelix kunnen bewoners of medewerkers zelf de instellingen aanpassen, waardoor ze meer controle hebben over hun eigen comfortniveau.
Voor beheerders biedt de smartphone ook uitgebreide mogelijkheden. Remote toegang tot systemen zoals BioStar toegangscontrole van Suprema en het security management systeem van Gamanet betekent dat beheerders altijd en overal het overzicht kunnen bewaren en indien nodig direct kunnen ingrijpen.
Cosafe biedt eveneens een goed voorbeeld van hoe de smartphone kan bijdragen aan een verhoogd veiligheidsgevoel zonder het gebouw in een fort te veranderen. Gebruikers kunnen eenvoudig alarmeren en met elkaar communiceren in geval van incidenten of calamiteiten. Ook het delen van belangrijke documentatie, zoals veiligheidsprotocollen, wordt vergemakkelijkt. Met één druk op de knop kan een crisisteam worden samengeroepen of kan er aan een hele afdeling worden gevraagd of ze veilig zijn.
Door deze slimme integraties van smartphone-functionaliteit wordt niet alleen het beheer van het gebouw efficiënter, maar wordt ook een nieuw niveau van gepersonaliseerde veiligheid en comfort bereikt.
Gesprekspartner
In een snel veranderende wereld waar de grenzen tussen technologie en menselijk welzijn steeds meer vervagen, staat Explicate klaar als uw strategische gesprekspartner. Wij zijn niet simpelweg een leverancier van technologie, maar bieden een complete benadering die zowel eindgebruikers als installerende partijen helpt om het volledige potentieel van hun gebouwen te realiseren.
Met een zorgvuldig geselecteerd assortiment van toonaangevende systemen zoals Fidelix voor klimaatbeheersing, Suprema voor geavanceerde toegangscontrole, en Gamanet voor security management, bieden wij oplossingen die meer zijn dan de som der delen. Deze systemen zijn niet alleen onderling compatibel maar bieden ook flexibiliteit voor toekomstige uitbreidingen en aanpassingen.
We begrijpen dat elk gebouw uniek is, en dat de behoeften van zowel de eindgebruikers als de installateurs kunnen variëren. Daarom benaderen we elk project als een samenwerking, waarbij we samen met u kijken naar de meest effectieve en efficiënte manieren om veiligheid, comfort en energie-efficiëntie te bereiken.
Door u te ondersteunen in zowel de keuze als de toepassing van de juiste technologieën, streven we ernaar uw gebouw niet alleen slimmer maar ook menselijker te maken. Dus of u nu een eindgebruiker bent op zoek naar verbeterd comfort en veiligheid, of een installateur op zoek naar betrouwbare en geïntegreerde oplossingen, Explicate is uw partner voor realisatie van een slimmer gebouw.